Komu przysługuje renta rodzinna?

​

Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy albo spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy.

 

Renta rodzinna przysługuje także uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne. W takim przypadku przyjmuje się, że osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

 

Kto jest uprawniony do renty rodzinnej?

​

Dzieci

Do renty rodzinnej mają prawo: dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci  przysposobione - do ukończenia 16. roku życia lub 25. roku życia, jeśli się uczą oraz bez względu na wiek, jeśli stały się całkowicie niezdolne do pracy przed 16. rokiem życia lub w czasie nauki w szkole do ukończenia 25. roku życia. Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.

​

Wnuki i rodzeństwo

Prawo do renty rodzinnej mają także wnuki, rodzeństwo i inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności, jeżeli spełniają takie warunki jak dzieci własne i zostały przyjęte na wychowanie co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego (emeryta lub rencisty), chyba że śmierć była następstwem wypadku, a ponadto nie mają prawa do renty po zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją - jeżeli nie mogą zapewnić im utrzymania albo ubezpieczony (emeryt lub rencista) lub jego małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.

​

Wdowa

Prawo do renty rodzinnej przysługuje wdowie, jeśli w chwili śmierci męża ukończyła 50 lat lub była niezdolna do pracy, albo wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie ukończyły 16. roku życia, a jeżeli uczą się - 18. roku życia lub są całkowicie niezdolne do pracy. Uprawnienie do renty rodzinnej przysługuje również wdowie, jeśli spełni warunek dotyczący wieku lub niezdolności do pracy w okresie nie dłuższym niż 5 lat od śmierci męża lub od zaprzestania wychowywania ww. dzieci.
Małżonka rozwiedziona oraz wdowa, która przed  śmiercią męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli oprócz spełnienia w/w warunków wymaganych od wdowy, w dniu śmierci męża miała prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem sądowym lub ugodą sądową.

Wdowa, która nie spełnia żadnego z wymienionych warunków wymaganych do przyznania renty rodzinnej i nie posiada niezbędnych źródeł utrzymania - ma prawo do okresowej renty rodzinnej przez okres jednego roku od dnia śmierci męża albo przez okres uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej, nie dłużej jednak niż przez 2 lata od śmierci męża.

 

Wdowiec

Te same zasady stosuje się do wdowca. Wiek uprawniający wdowca do renty rodzinnej wynosi od 1 stycznia 1999 r. również 50 lat.

​

Rodzice

Rodzice mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli ubezpieczony (emeryt lub rencista) bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania a ponadto spełniają warunki takie jak dla wdowy/wdowca (dotyczące wieku, niezdolności do pracy lub wychowywania małoletnich osób)

 

Jaka jest wysokość renty rodzinnej?

Renta rodzinna wynosi:

• dla jednej osoby uprawnionej - 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu

• dla dwóch osób uprawnionych - 90% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu

• dla trzech i więcej osób uprawnionych - 95% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.

Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna, która w razie konieczności dzielona jest w równych częściach między uprawnionych.

Jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest sierota zupełna, przysługuje jej dodatek dla sierot zupełnych.

Patrz: aktualne wysokości świadczeń.

​

Jakie dokumenty są  wymagane do złożenia wniosku o rentę rodzinną?

​

Do wniosku o rentę rodzinną w każdym przypadku trzeba dołączyć dokumenty stwierdzające datę urodzenia i datę zgonu osoby, po której ma być przyznana renta rodzinna.

​

Jeżeli osoba, po której masz otrzymać rentę rodzinną, miała ustalone prawo do świadczeń emerytalno-rentowych albo ustalony kapitał początkowy – dobrze byłoby, gdybyś podała/podał numer sprawy zamieszczony w decyzji) i wskazała/wskazał organ, który ustalił prawo do niego. Nie składasz ponownie dokumentów, które zostały już złożone w ZUS. Jeśli zmarłemu nie ustalono prawa do świadczenia lub kapitału początkowego, ale został złożony w tej sprawie wniosek, to trzeba wskazać do jakiej jednostki ZUS.

​

Jeśli osoba zmarła nie miała ustalonego prawa do wymienionych świadczeń, musisz dołączyć do wniosku także dokumenty stwierdzające prawo do świadczeń i ich wysokość. Chodzi m.in. o:

​

• informację dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych osoby zmarłej (formularz ZUS Rp

• oryginalne dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe osoby zmarłej, m.in. świadectwa pracy, zaświadczenia, legitymację ubezpieczeniową, dokument potwierdzający ukończenie studiów i programowy tok ich trwania, wyciągi z akt urodzenia dzieci – jeśli zmarły korzystał z urlopu wychowawczego lub bezpłatnego, aby sprawować opiekę nad dziećmi,

​

Uwaga!

​

Okresy składkowe to m.in. okresy zatrudnienia, np. na podstawie umowy o pracę albo samodzielnego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, np. z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Okresy nieskładkowe to okresy braku aktywności zawodowej i przerwy w opłacaniu składek na ubezpieczenia, które – z uwagi na ich specyfikę – uzasadniają ich uwzględnienie przy ustalaniu prawa do świadczeń (np. okres pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, opieki nad małymi dziećmi).

 

• dokumenty potwierdzające wysokość wynagrodzenia osoby zmarłej (np. zaświadczenie pracodawcy, płatnika składek o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia – może być złożone na druku Rp-7, legitymację ubezpieczeniową zawierającą odpowiednie wpisy), aby ustalić podstawę wymiaru emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub kapitału początkowego osoby zmarłej,

• zaświadczenie płatnika składek osoby zmarłej, np. pracodawcy, o okresach pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Musisz przygotować też dokumenty potwierdzające, że spełniasz warunki do przyznania renty rodzinnej.

 

Musisz więc dołączyć do wniosku:

• dokument potwierdzający datę urodzenia osoby, której ma być przyznana renta rodzinna,

• odpis skrócony aktu małżeństwa, jeżeli jesteś wdową, wdowcem, współmałżonkiem pozostającym w separacji lub rozwiedzionym,

• zaświadczenie o stanie zdrowia, jeżeli przyznanie renty uzależnione jest od niezdolności do pracy,

• zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły, jeżeli jesteś dzieckiem osoby zmarłej i ukończyłaś/ukończyłeś 16 lat,

• oświadczenie o pozostawaniu we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka, a jeśli takiej wspólności nie było, dokument o ustaleniu prawa do alimentów na podstawie wyroku lub ugody sądowej albo porozumienia zawartego między Tobą a mężem,

• oświadczenie stwierdzające, że emeryt/rencista lub ubezpieczony bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do Twojego utrzymania, jeśli jesteś jego rodzicem,

• oświadczenia lub dokumenty potwierdzające, że zostałaś/zostałeś przyjęta/przyjęty na wychowanie i utrzymanie co najmniej na rok przed śmiercią (chyba że śmierć była następstwem wypadku) i że nie masz prawa do renty po rodzicach, a gdy rodzice żyją – nie mogą zapewnić Ci utrzymania, albo że zmarły był Twoim opiekunem ustanowionym przez sąd – gdy zostałaś/ zostałeś przyjęta/przyjęty na wychowanie i utrzymanie przez osobę zmarłą.

​

W tym miejscu udostępniamy linki do strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na której można znaleźć wniosek o rentę rodzinną z ZUS, oraz formularz dot. informacji o okresach składkowych i nieskładkowych.